Een combinatie van Westerse inzichten en Chinese geneeskunde
Steeds meer mensen hebben te maken met spanning, pijn of stijfheid in de nek en schouders. Misschien herken je het zelf: een gevoel van druk of verkramping, moeite met draaien van je hoofd, of uitstralende pijn naar je hoofd of armen. Soms lijkt niets écht te helpen of komt de klacht telkens terug. Maar waarom gebeurt dat? En wat kun je eraan doen, niet alleen tijdelijk, maar ook op de lange termijn?
Ik leg het uit vanuit twee invalshoeken: de Westerse visie én de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM).
De Westerse kijk: spieren, houding en stress
Vanuit de Westerse geneeskunde zijn er een aantal veelvoorkomende oorzaken van nek- en schouderklachten:
1. Chronische spierspanning door stress
Bij stress trekken we vaak ongemerkt onze schouders op. Als die spanning lang blijft, raken je spieren vermoeid en overbelast. We zijn ons er lang niet altijd van bewust dat we te maken hebben met stress omdat we gewend zijn geraakt aan hoe ons lichaam voelt en aanvoelt (vaak in een staat van stress en ‘aan’ staan).
2. Hoge (stress)ademhaling
Veel mensen ademen snel en hoog in de borst, vooral bij spanning. Daarbij gebruik je ongemerkt je nek- en schouderspieren als hulpademhalingsspieren. Die raken vermoeid en pijnlijk.
3. Houding
Uren achter een scherm, op je telefoon kijken of onderuit gezakt zitten zorgt voor overbelasting van je nek- en schouderspieren. Vooral een naar voren hangend hoofd geeft extra druk.
4. Te weinig beweging
Beweging houdt spieren en bindweefsel soepel. Lang stilzitten of in één houding werken zorgt voor ophoping van spanning en een gevoel van stijfheid.
5. Te veel ‘in hoofd’
We zitten in ons leven en in deze maatschappij vaak veel ‘in ons hoofd’. Oftewel we zijn veel aan het nadenken, to do lijstje aan het maken, piekeren, zorgen maken, plannen maken, agenda’s vullen, aan het werk, etc etc. Hierdoor kan er ook veel spanning ontstaan in nek en schouders.
De TCM-visie: Lever Qi en energieblokkades
In de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) kijken we anders naar pijn. Hier draait het om de vrije stroom van Qi (levensenergie) door het lichaam via energiebanen (meridianen). Bij nek- en schouderklachten is er vaak sprake van een verstoring in de Lever- en Galblaasmeridiaan.
Lever Qi stagnatie, wat is dat?
De Lever is in de Chinese geneeskunde verantwoordelijk voor de vrije stroom van energie. Als die stroom geblokkeerd raakt (door stress, emoties of leefstijl), spreken we van Lever Qi stagnatie. Dit kan zich uiten in:
· Spanning of pijn in nek, schouders of de zijkant van het lichaam
· Hoofdpijn aan de zijkant van het hoofd
· Prikkelbaarheid of frustratie
· Zuchten of een “vol” gevoel in borst of buik
· Menstruatieklachten
De Galblaasmeridiaan loopt via het hoofd, langs de zijkant van de nek en schouders naar de heup en benen. Verstoring in deze meridiaan kan leiden tot spanningsklachten in precies die gebieden.
Wat helpt bij Lever Qi stagnatie?
· Beweging (bv wandelen, stretchen, oefeningen doen, yoga, tai chi) helpt de qi in beweging te brengen.
· Emoties verwerken i.p.v. opkroppen helpt blokkades op te lossen
· Ademhalingsoefeningen helpen de spanning letterlijk los te laten
· Acupunctuur, cupping en massage helpen de energie weer vrij te laten stromen.
Wat kun je zelf doen?
Gelukkig zijn er simpele oefeningen die je zelf kunt doen om spanning in je nek en schouders te verlichten én wellicht te voorkomen.
Zelfoefeningen voor nek en schouders
1. Nek losdraaien
Laat je hoofd langzaam naar voren zakken. Draai in een halve cirkel van links naar rechts. Herhaal 5x per kant.
2. Schouderrollen
Rol je schouders langzaam in kleine of grote cirkels. 10x naar achteren, 10x naar voren.
3. Ademhalingsoefening
Sta of zit zo ontspannen mogelijk. Focus op je ademhaling: Adem in door je neus (4 tellen), houd vast (2 tellen), adem uit via je mond (6 tellen). Herhaal dit 5–10x. Focus op een rustige buikademhaling (buik komt ahw omhoog tijdens de inademing en buik gaat weer omlaag bij de uitademing).
4. Zwaaien
Sta goed rechtop. Breng je beide armen naar voren, tot schouderhoogte (adem in). Laat (met een zucht) je armen zakken/’vallen’. Herhaal 10x.
5. Handpalm
Sta goed rechtop. Breng je beide armen zijwaarts, tot schouderhoogte. Je ene handpalm wijst naar boven, de ander naar beneden. Kijk naar de hand met de handpalm naar boven. Wissel nu van kant. Dus draai ook je hoofd mee naar de andere kant. Herhaal 20 x (= dus 10 x per kant). Zorg ervoor dat je je schouders tijdens de oefening laag houdt (niet optrekken naar je oren).
6. Bewust
Staand of al wandelend: ga met je aandacht naar je voeten. Voel ze bewust op de grond staan (of tijdens het lopen). Zorg ondertussen voor een ontspannen ademhaling. Deze oefening zorgt ervoor dat je even ‘uit je hoofd komt’ en weer meer contact maakt met je lijf.
Tot slot
Of je nu kijkt vanuit de Westerse visie of de Chinese geneeskunde: spanning in de nek en schouders ontstaat niet zomaar. Het is vaak een combinatie van o.a. spierbelasting, stress, ademhaling, houding én energieblokkades.
Massage, cupping, acupunctuur en ontspanning helpen zeker! Maar het beste resultaat bereik je als je ook zelf tussen de behandelingen door iets doet. Begin klein. Iedere dag een paar minuten kan al effect hebben.
Wil je meer weten over wat acupunctuur, cupping of massage voor jou zou kunnen betekenen, neem dan contact op. Ik vertel je er graag meer over.
www.kivon.nl